W tym roku czeka Cię matura? W takim razie dowiedz się, z czym dokładnie będziesz się mierzyć. Ten tekst powie Ci wszystko, co musisz wiedzieć na maturę z języka angielskiego. Jak wygląda egzamin? Jakie umiejętności musisz opanować? Gdzie szukać informacji o tej części matury? Uważnie przestudiuj nasze wskazówki i ze spokojem czekaj na godzinę zero.
Gdzie szukać informacji, co trzeba wiedzieć na maturę z angielskiego
Nauka języka angielskiego to co innego niż zapamiętywanie dopływów Wisły czy dat historycznych. Bardziej od wiedzy liczą się tu umiejętności. Dlatego nikt nie powie Ci niestety, których konkretnie rzeczowników i czasowników po angielsku masz się nauczyć. Mimo to kompetencje językowe, tak jak wiedzę geograficzną, można rozbić na mniejsze części.
Gdzie szukać, co warto wiedzieć na maturę z angielskiego? Najlepiej na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Znajdziesz tam komplet informacji, jakie zagadnienia trzeba opanować, żeby ze spokojem podejść do angielskiego.
Szczególnie uważnie przeanalizuj:
- Informator o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015.
- Arkusze maturalne z lat poprzednich. Dzięki nim będziesz wiedzieć, jaka jest konstrukcja arkusza maturalnego i jakie zadania pojawiły się w do tej pory.
- Podstawę programową z języka angielskiego, która zawiera pełny wykaz umiejętności i zagadnień, jakie musisz przyswoić na maturę z angielskiego.
Jeśli uda Ci się przebrnąć przez te wszystkie dokumenty, dowiesz się, co trzeba znać na maturę z angielskiego, a na czym możesz oszczędzić czas.
Żeby Cię uspokoić, od razu powiemy, że poziom matury podstawowej z języków obcych nie jest wysoki – odpowiada poziomowi A1/A2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego.
Uwaga! Jeśli będziesz zdawać maturę po 2023 roku, czeka na Ciebie nowa formuła egzaminu. Na razie niestety nie wiadomo o niej zbyt wiele. CKE na bieżąco uzupełnia informacje o nowej maturze.
Co na maturę z angielskiego – formuła egzaminu
Żeby otrzymać świadectwo dojrzałości, musisz zdać maturę z jednego języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym. Należy podejść do egzaminu pisemnego i ustnego i zaliczyć obydwa z nich.
Warunkiem jest zdobycie minimum 30% z każdej części. Jeśli nie zaliczysz egzaminu pisemnego lub ustnego, masz jeszcze szansę na egzaminie poprawkowym. W terminie poprawkowym nie musisz podchodzić ponownie do całej matury z języka, a tylko do niezaliczonej części.
Od lat maturzyści najczęściej wybierają na maturę z języka obcego angielski. CKE podaje, że w roku 2020 do egzaminu z tego języka na poziomie podstawowym podeszło 90% wszystkich maturzystów. Prawie 60% z nich zdawało też maturę z angielskiego na poziomie rozszerzonym.
Uwaga! W 2021 roku ze względu na sytuację wywołaną pandemią koronawirusa maturzyści nie będą zdawać egzaminów ustnych z żadnego przedmiotu. Zmienia się także czas matur. Matury rozpoczną się 8 czerwca.
Co umieć na maturę z angielskiego – egzamin pisemny
Egzamin pisemny z języka angielskiego na poziomie podstawowym trwa 120 minut. Zaraz też przekonasz się, że nie jest on tak do końca pisemny.
W arkuszu znajdziesz najpierw zadania testowe sprawdzające 4 umiejętności:
- rozumienie ze słuchu,
- rozumienie tekstów pisanych,
- znajomość środków językowych,
- umiejętność formułowania wypowiedzi pisemnej.
W części tekstowej masz szansę otrzymać maksymalne 50 punktów.
Wszystkie zadania w tej części egzaminu są zamknięte. To pytania w stylu “ABCD”, wielokrotnego wyboru, prawda czy fałsz albo na dobieranie. Ten typ zadań wymaga od Ciebie odtwórczej znajomości języka.
Rozumienie ze słuchu
W pierwszej części egzaminu wysłuchasz nagrań (życzymy Ci miejsca blisko głośnika!) i odpowiesz na pytania do treści. Tekstów wysłuchasz 2 razy. Będą też przerwy na wykonanie zadań. Na pewno podczas lekcji w szkole przećwiczysz ten typ zadań, więc oswoisz się z budową poleceń.
Zwróć uwagę, czy wolisz wypełnić zadania od razu w trakcie nagrania, czy może na spokojnie najpierw słuchasz całości, robisz notatki i potem przechodzisz do pytań.
Oto rady, które ułatwią rozwiązywanie zadań rozumienia ze słuchu:
- Spróbuj odpowiedzieć na pytania zanim nagranie zostanie odtworzone po raz drugi i ostatni.
- Przy powtórce skup się już tylko na tym, czego nie jesteś pewny.
- Przeczytaj wszystkie pytania na samym początku, by wiedzieć, na co zwrócić uwagę, gdy słuchasz nagrania.
Cały “listening” to około 20 minut słuchania i 15 punktów do zdobycia.
Rozumienie tekstów pisanych
Tym razem samodzielnie zapoznasz się z wydrukowanymi tekstami i odpowiesz na pytania dotyczące ich treści. Jedno zadanie na pewno będzie polegać na dobraniu pasujących nagłówków do każdego akapitu tekstu albo odpowiednich zdań podsumowujących.
Czytając, zakreślaj ołówkiem fragmenty tekstu, w których widzisz odpowiedź na pytanie. One będą jednoznaczne, zapisane synonimami wyrazów użytych w pytaniu. Nie musisz więc niczego interpretować. Skup się na znalezieniu konkretnych fragmentów.
Za “reading” przyznawane jest także maksymalnie 15 punktów.
Znajomość środków językowych
Trzecia część egzaminu sprawdza, w jakim stopniu znasz angielską gramatykę, słownictwo, środki językowe. Twoim zadaniem będzie np. wybrać formę czasownika tak, by pasowała do luki w zdaniu. Tu zmierzysz się z angielskimi czasami. Na poziomie podstawowym obowiązują:
- Present Simple
- Present Perfect
- Past Simple
- Past Perfect
- Future Simple.
Zadania w tej części egzaminu wymagają umiejętności m.in.:
- słowotwórstwa, czyli np. tworzenia przymiotników od podanego rzeczownika,
- parafrazy, czyli zapisywania podanego zdania w inny sposób przy zachowaniu całego sensu,
- tłumaczenia podanych fraz,
- wybierania najbardziej pasującego słowa, żeby wypełnić nim lukę w tekście.
W tej części możesz zdobyć do 10 punktów.
Wypowiedź pisemna
Wypowiedź pisemna na maturze podstawowej z języka angielskiego to tekst użytkowy. Napisać trzeba e-mail, list, wpis na bloga itp. Licz dokładnie słowa tak, by zmieścić się w przedziale od 80 do 130 wyrazów.
Egzaminator oceni Cię za:
- umiejętność przekazania wszystkich informacji wymienionych w poleceniu,
- spójność i logikę,
- bogactwo językowe,
- poprawność językową.
Zwróć uwagę na punkt pierwszy. Trzeba opisać dokładnie to, co jest zawarte w poleceniu. To wymaga to od Ciebie znajomości konkretnych słów. Jeśli piszesz e-mail do kolegi z Anglii o tym, że szukasz właśnie mieszkania do wynajęcia, a nie użyjesz wyrazów “flat” i “rent”, to nie dostaniesz maksymalnej liczby punktów. Powtórz więc solidnie najważniejsze angielskie rzeczowniki.
Do zdobycia za wypowiedź pisemną jest 10 punktów.
Co warto wiedzieć na maturę z angielskiego – egzamin ustny
Matura ustna trwa 15 minut. Rozpoczyna ją dwuminutowa rozmowa wstępna. Członek komisji zada Ci zapoznawcze pytania, np. co lubisz robić w czasie wolnym.
Potem wykonasz jeszcze 3 zadania:
- Omówisz przedstawioną sytuację, np. doradzasz koleżance, gdzie ma pojechać na wakacje.
- Opiszesz zdjęcie, co których egzaminator zada Ci dodatkowe pytania.
- Wypowiadasz się na podstawie 3 zdjęć. Np. są to zdjęcia 3 miejsc. Twoim zadaniem jest wybrać, w które z tych trzech miejsc chciałbyś pojechać na wakacje. Musisz uzasadnić swój wybór, a także wytłumaczyć, dlaczego odrzucasz pozostałe 2 opcje.
Na koniec egzaminator zada Ci jeszcze 2 dodatkowe pytania ogólne.
Egzamin ustny to zazwyczaj największy stres. Mówienie w obcym języku i szybkie reagowanie językowe są trudne, a w szkole rzadko się je ćwiczy. Dlatego ćwiczenie konwersacji przed maturą ustną z angielskiego to po prostu mus.
Pamiętaj jednak, że egzaminatorzy biorą pod uwagę, że używasz języka w sytuacji stresowej i zazwyczaj łaskawie patrzą na Twoje zmagania z językiem.
Co warto umieć na maturę z angielskiego – poziom rozszerzony
Egzamin maturalny z języka obcego na poziomie rozszerzonym nie jest obowiązkowy, więc i ta część tekstu jest jedynie dla chętnych. Jeśli lubisz język angielski i zamierzasz zdawać z niego maturę rozszerzoną, czytaj dalej.
Egzamin rozszerzony trwa 150 minut i można zdobyć z niego maksymalnie 50 punktów. Przypomina w konstrukcji maturę na poziomie podstawowym. Znajdziesz tu podobny typ zadań. Częściej pojawią się jednak te otwarte, polegające np. na napisaniu całego zdania.
Największą różnicą jest oczywiście poziom trudności. Żeby uzyskać wynik w okolicach 80 – 100% należy posługiwać się językiem angielskim na poziomie B2. Trzeba znać wszystkie angielskie czasy i inne trudniejsze formy gramatyczne, mieć bardziej rozbudowane słownictwo. Być może przydadzą Ci się więc ćwiczenia z gramatyki? Świetnie do tego nada się dostępna u nas książka 100 testów z gramatyki angielskiej nowe, rozszerzone wydanie. Sprawdź je teraz!
Odpowiedzi na pytania do treści w części słuchania i czytania, nie będą też tak jasno podane. Aby prawidłowo rozwiązać test, musisz rozpoznawać niuanse, gry słowne, nie dać się nabrać na żadną językową zmyłkę.
Większym wyzwaniem jest też wypowiedź pisemna. Do wyboru masz 2 formy, z których jedna to zawsze rozprawka. Musisz więc umieć budować argumenty i logicznie uzasadniać swoje stanowisko. Dokładnie tak samo jak na maturze z języka polskiego. Ale nie martw się – na maturze z angielskiego nie trzeba napisać aż tak długiej rozprawki. Wystarczy 200 – 250 słów.
Co muszę umieć na maturę z angielskiego – czy naprawdę aż tyle?
Ilość informacji, które trzeba przyswoić przed maturą z języka angielskiego, może Cię przerazić. Martwisz się, czy zapamiętasz wszystkie nieregularne formy czasowników i czy zrozumiesz nagrania do “listeningu”? Głowa do góry! Rozwiązuj arkusze z poprzednich lat i systematycznie powtarzaj materiał.
Pamiętaj też o przyjemnych metodach nauki – oglądaj filmy w oryginale, tłumacz ulubione piosenki, rozmawiaj z zagranicznymi znajomymi (łap parę pomysłów na to, żeby angielskie słówka same wskoczyły Ci do głowy). Angielski jest teraz wszędzie, więc wykorzystaj to.
A jeśli do matury zostało Ci dokładnie 100 dni, mamy coś specjalnie dla Ciebie – gotowy plan nauki języka angielskiego 100 dni do matury. To 100 krótkich lekcji, które utrwalą najważniejsze rzeczy z tego, co musisz umieć na maturę z angielskiego. Trzymamy kciuki za Twoją maturę. Powodzenia!
